Tijdens het Pinksterweekend (17 t/m 20 mei 2024) vindt dit jaar weer de Dag van het Kasteel plaats. Veel museumkastelen én kastelen die normaal gesproken gesloten zijn, organiseren iets speciaals. Deze editie is het thema ‘Aan Tafel!’, waarbij de voedselcultuur op kastelen en buitenplaatsen centraal staat.
Dag van het kasteel: ‘Aan tafel!’
Op historische kastelen en buitenplaatsen weerspiegelde de voedselcultuur vaak de sociale status en rijkdom van de eigenaren. De kastelen, paleizen en buitenplaatsen dienden niet alleen als residentie, maar ook als centra van macht en gastvrijheid, waar voedsel een belangrijke rol speelde bij banketten en feesten. De culinaire tradities waren vaak verfijnd en extravagant, met een overvloed aan exotische ingrediënten en luxueuze gerechten die werden geserveerd aan gasten, terwijl de lokale bevolking zich doorgaans moest behelpen met eenvoudiger kost. De voedselcultuur op deze historische plaatsen was dus niet alleen een weerspiegeling van gastronomische genoegens, maar ook van sociale hiërarchie en macht.
Moestuinen
De moestuinen bij kastelen waren essentieel voor het voorzien in verse en hoogwaardige ingrediënten voor de kasteelkeuken. Vaak waren deze tuinen ommuurd en zorgvuldig onderhouden, met een grote verscheidenheid aan groenten, kruiden en fruit. Op Landgoed Zuylestein (bij Leersum) vind je nog zo’n prachtig onderhouden moestuin. De tuiniers of ’tuinbazen’ die belast waren met het beheer van deze moestuinen waren zeer bedreven en hadden vaak een diepgaande kennis van seizoensgebonden teelttechnieken en het gebruik van natuurlijke meststoffen.
Naast het praktische aspect dienden de moestuinen ook als een lust voor het oog, met geordende bedden en fraaie pergola’s die een visueel aantrekkelijk accent toevoegden aan het landgoed. Deze moestuinen vormden niet alleen een bron van voedsel, maar ook van trots en prestige voor de eigenaren, die hun gasten vaak rondleidden om de prachtige gewassen te tonen die er groeiden.