Archeologen hebben op het terrein van kasteel Marquette in Heemskerk sporen gevonden van de ronde 13e-eeuwse waterburcht van het huis te Heemskerk, zoals het kasteel van oorsprong genoemd werd.
De provincie Noord-Holland heeft onderzoek laten doen bij kasteel Marquette in Heemskerk. Het huidige kasteel Chateau Marquette is gebouwd op de grondvesten van het slot te Heemskerck dat in de eerste helft van de 13e eeuw werd gebouwd. De grote ronde waterburcht werd in 1802 gesloopt en daarna was er niets meer van te zien.
Onderzoek naar kastelen
Nancy de Jong en Rob Gruben werken aan een promotieonderzoek over de strategische overwegingen van de kastelenbouwprogramma’s van Rooms-koning Willem II (1227-1256) en diens zoon graaf Floris V (1254-1296) in Noord-Holland. Ferry van den Oever en Jan de Geus van Saricon BV hebben onlangs gecombineerd geofysisch onderzoek uitgevoerd op het kasteelterrein in Heemskerk. Dit betekent dat het terrein is onderzocht zonder in de bodem te graven. Door het toepassen van 3 verschillende technieken, waaronder grondradar, zijn contrastverschillen in de bodem gemeten. Alle 3 de technieken tonen een ander aspect van wat zich in de ondergrond bevindt. Het combineren van de uitkomsten van die onderzoeken laat zien welke sporen uit het verleden nog aanwezig zijn in de ondergrond.
De gegevens van het onderzoek zijn door de archeologen geïnterpreteerd, en aangetoond is dat er in de bodem nog resten van de hele waterburcht aanwezig zijn. Vastgesteld is dat de ronde waterburcht een buitendiameter heeft gehad van circa 40 meter. Ook is duidelijk waar de vierkante toegangstoren stond. Verder laten de metingen zien dat er binnen de ronde burcht ook nog gebouwd is. De sporen verwijzen naar een tuin met ronde vijver die later is aangelegd. Deze ontdekking komt overeen met prenten die nog in diverse archieven zijn terug te vinden.
Onderzoek naar vondsten
De waterburcht is met een diameter van 40 meter uitzonderlijk groot. De enige andere ronde waterburcht in Noord-Holland is die van kasteel Egmond te Egmond aan den Hoef, deze heeft een diameter van 30 meter. De waterburcht in Heemskerk is dus voor onderzoek naar kastelen in Noord-Holland een belangrijk object.
In het verleden zijn verschillende onderzoeken gedaan op het terrein en zijn er diverse losse archeologische vondsten gedaan, bestaande uit munten, glas, aardwerk, stenen kanonskogels en metaal. Deze objecten moeten nog worden onderzocht in het archeologisch depot van de provincie Noord-Holland. Een totaalbeeld van de uitkomsten van de onderzoeken en de analyse van de vondsten is er nog niet.