Midden in de hoofdstad staat het Koninklijk Paleis Amsterdam, het officiële ontvangstpaleis van Koning Willem-Alexander. Het zelfbewuste gebouw straalt macht en rijkdom uit. Dat heeft alles te maken met de Gouden Eeuw, de periode waarin het gebouw is ontstaan en waarin Holland – koopmansstad Amsterdam voorop – het meest welvarende land ter wereld was. Vanaf 7 mei 2021 hoort Koninklijk Paleis Amsterdam dan ook heel terecht bij het ‘Canon van Nederland’-netwerk.
Stadhuis als ‘Achtste Wereldwonder’
Koninklijk Paleis Amsterdam is één van de drie paleizen die gebruikt worden door het Koninklijk Huis. Daarnaast is het een groot deel van het jaar opengesteld voor publiek. Het Paleis werd in de 17e eeuw gebouwd als stadhuis van Amsterdam naar ontwerp van Jacob van Campen. Schilderijen en beeldhouwwerken van beroemde kunstenaars symboliseren de macht en rijkdom van Amsterdam in de Gouden Eeuw. Ook het overvloedig gebruik van marmer, ornamenten en de zandstenen gevel stralen pracht en praal uit. Vanwege de pracht en praal stond het gebouw in de 17de eeuw bekend als ‘Het Achtste Wereldwonder’.
Koninklijk paleis
Toen Napoleon begin 19de eeuw Europa veroverde maakt hij zijn broer Lodewijk tot Koning van Holland. Met zijn komst veranderde het stadhuis in 1808 in een koninklijk paleis. De collectie empiremeubelen, pendules en kroonluchters herinneren aan deze tijd. Na het vertrek van de Fransen werd het paleis weer aan de Nederlandse staat teruggegeven. Koning Willem I wilde het gebouw in 1815 zijn originele functie als stadhuis teruggeven, maar het stadsbestuur vond verhuizen te duur. Sindsdien wordt het gebouw gebruikt als ontvangstpaleis van het Koninklijk Huis, o.a. tijdens staatsbezoeken en voor andere officiële ontvangsten. Ook vinden er jaarlijks belangrijke uitreikingen, zoals die van de zilveren Anjer en de Erasmusprijs. Verder wordt het Koninklijk Paleis gebruikt voor zaken als de troonwisseling en Koninklijke huwelijken.
Op de momenten dat het Koninklijk Huis geen gebruik maakt van het Paleis, wordt het gebouw door de Stichting Koninklijk Paleis Amsterdam beheerd en is het opengesteld voor het publiek.