De expositie Romanovs in de ban van de ridders in de Amsterdamse Hermitage was gepland voor 2020 maar kon vanwege de corona-maatregelen niet openen. Dit jaar kun je alsnog genieten van de rijke collectie ridderschatten die de Russische tsarenfamilie bijeenbracht. Beleef dit unieke verhaal van tsaren en ridders. Ruim 250 objecten uit de Europese middeleeuwse kunstcollectie en het Arsenaal van de Hermitage St.-Petersburg, voor het eerst samen in Nederland, vertellen over de middeleeuwen, met ridders en jonkvrouwen, hoofse liefde en toernooien, en de revival daarvan aan het Russische keizerlijke hof.
Romanovs in de ban van de ridders
Op 5 juni heropent de Hermitage Amsterdam met de tentoonstelling Romanovs in de ban van de ridders. Het museum is trots een internationale, zeer omvangrijke kunstcollectie aan het publiek te kunnen tonen in coronatijd. De tentoonstelling vertelt over tsaren en ridders aan de hand van meer dan 250 objecten uit de Europese middeleeuwse kunstcollectie en het Arsenaal van de Hermitage St.-Petersburg. Voor het eerst zijn straks meerdere hoogtepunten uit deze collecties in Nederland te zien. Ze brengen de middeleeuwen tot leven, met ridders en jonkvrouwen, hoofse liefde en toernooien. Én de romantische negentiende-eeuwse revival hiervan in Europa en aan het Russische hof. De indrukwekkende vormgeving is heroïsch en romantisch tegelijk, met als hoogtepunt de spectaculaire ridderzaal met een toernooisetting waarin ridders te paard verwikkeld zijn in een steekspel. De tentoonstelling biedt een unieke reis door de tijd die, met medewerking van onder anderen Herman Pleij in de audiotour, kleur geeft aan wat vaak de Dark Ages wordt genoemd. Te zien vanaf 5 juni.
Familietentoonstelling in de Hermitage
Het avontuurlijke verhaal van Romanovs en ridders is speciaal ontworpen voor het hele gezin. Van een adembenemende middeleeuwse kunstcollectie tot verschillende tours en routes voor kinderen en jongvolwassenen. Zo is er de spannende drakenspeurtocht met hoorspel, voor kinderen vanaf 6 jaar. Speciaal voor de kleintjes (3–6 jaar) zijn er talloze ‘wist-je-datjes’ opgenomen in de tentoonstelling. Ze worden gecombineerd met quotes van talenten van de Hermitage voor Kinderen uit de bekende Open blik-route. Geschikt voor iedereen die samen met zijn of haar (klein)kinderen spelenderwijs de tentoonstelling wil ontdekken. Ook is er een hashtag-tour waarin tv-type Tim Hofman enkele spraakmakende topstukken verbindt aan populaire thema’s van nu. Geschikt voor jongeren vanaf 15 jaar. Tot slot is er een speciale riddereditie van de Grand Art Game online te spelen. Hierin worden jonge spelers (15–24 jaar) uitgedaagd om de indrukwekkendste kunstcollectie te verzamelen.
Harnassen
De achttien geëxposeerde volledige harnassen uit de collectie van tsaar Nicolaas I zijn van topkwaliteit en kenmerken zich door verbluffend vakmanschap, vaak van beroemde harnasmakers. Een aantal van deze harnassen is nauw verbonden met legendarische heersers. Bijvoorbeeld een harnas van keizer Karel V en een uniek zestiende-eeuws exemplaar dat speciaal voor Nicolaas I werd vermaakt. Een andere blikvanger is een ongeveer vijftig kilo wegend Duits toernooiharnas uit circa 1500, een cadeau dat Nicolaas I ontving van zijn vrouw tsarina Alexandra Fjodorovna.
Bazilevski-collectie
Een van de hoofdbestanddelen van de tentoonstelling wordt gevormd door een magnifieke selectie uit de Europese middeleeuwse kunstcollectie van de Hermitage. Met werk van bekende meesters, zoals het vijftiende-eeuwse drieluik De Aanbidding der Wijzen van Hugo van der Goes, schilderijen van onder anderen Cranach en de kring van Agnolo Bronzino en een Tuin der Lusten van een navolger van Hiëronymus Bosch. De hoofdrol speelt de indrukwekkende verzameling middeleeuwse kunst van de Parijse collectioneur Aleksandr Bazilevski. Hij besloot in 1884 zijn collectie te veilen, maar vlak voor de veiling werd zij in haar geheel door tsaar Alexander III gekocht, wat grote opschudding veroorzaakte in Frankrijk. Uit deze verzameling zijn meerdere topstukken te zien, zoals de prachtige vergulde reliekenkist uit Limoges uit circa 1200 met scènes uit het Nieuwe Testament. Of de vijf ivoren plaquettes met scènes uit het verhaal van Tristan en Isolde. Daarnaast is er de buste van de Heilige Thekla (circa 1325–50), een bruikleen van het Rijksmuseum Amsterdam, waar het beeld vanuit de Hermitage na een reeks omzwervingen was beland. Nu wordt het tijdelijk herenigd met andere stukken uit de Bazilevski-collectie.
Roman de la Rose
Een echte eyeopener is een schitterend, vijf eeuwen jaar oud exemplaar van de Roman de la Rose: de spraakmakende, erotisch geladen middeleeuwse bestseller. Thema is de hoofse liefde, de in de middeleeuwen veelbeschreven hoffelijkheid, kuise hartstocht tussen man en vrouw. Het is een van de meest spraakmakende en populaire middeleeuwse literaire werken. Historicus Herman Pleij duidt in de audiotour het belang van dit boek.
Juist die middeleeuwse hoffelijkheid werd binnen het negentiende-eeuwse huwelijk van tsaar Nicolaas I en Alexandra Fjodorovna, bijgenaamd de witte roos, omarmd. Het indrukwekkende spoor van immense witte rozen in de tentoonstelling symboliseert de oprechte liefde van het keizerlijk paar.